آقای جهانگیری به طورکلی چه ضرورتی برای حضورو تبلیغ دین در فضای سایبری وجوددارد؟
اگربه فضای جهان امروز توجه کنیم در مییبابیم زبان ارتباط این زمان سایبر جهانی است. همچنین از آنجا که در متون دینی ،میخوانیم که پیامبران رابه لسان مردم زمانه شان فرستادیم ما نیز بی نیاز ازاین زبان زمانه نیستیم. البته منظور از لسان ، زبان گفتگو نیست بلکه زبان گفتمان است .ما براسا س همین فرموده قرآنی باید از گفتمان قالب وگفتمان حاکم روزبهره ببریم. همچنین باید توجه داشت در شرایط امروزی اثرگذاری این گفتمان تنها به جهان مجازی خلاصه نمیشود بلکه به جهان واقعی میرسد. چنانکه درتحولات سیاسی جهانی امروز میبینیم که دستاوردهای فناوریهای مجازی در جهان واقعی نیز تاثیرداشته است به طوری که بعد انقلاب 25 ژانویه مصر چندین خانواده اسم فرزندانشان را توئیتر گذاشتند. همچنین امام راحل (ره ) همواره تاکید داشتند انقلاب ما سه مرحله دارد حدوث، ثبوت و صدورانقلاب . همچنین ایشان فرمودند: انقلاب ما از مسجد آغاز شد وباید از مسجد ادامه پیدا کند امروزه فضای سایبر میتواند نقش مساجد مجازی را ایفا کند.زیرا درحال حاضر؛ جامعه مجازی فضای وسیعی را فراهم کرده میتواند در پیوند دلها وافکار به هم موثرباشد. نکته دیگر اینکه ما محتوای ارزشمندی دراختیارداریم که آنسوی مرزها عط ش بهره مندی از آن رادارند . امروزاینگونه عرفانهای کاذب در غرب غوغا کرده به دلیل این است که مانتوانستیم عرفان ومعرفت راستین را عرضه کنیم. اگرما میخواهیم این نیاز ها را جواب بگوییم دیگر لازم نیست همچون گذشته مبلغان را به مناطق دوردست بفرستیم تا دین را گسترش دهند.
به عنوان کارشناس دینی ، تلاشهای تبلیغی که دراین زمینه درکشورما انجام شده تا چه حد موثر ومناسب ارزیابی میکنید؟
مادراین عرصه اقدامهای مناسبی کردیم اما میزان آن کافی نیست. چراکه نیاز به وسعت بیشترتلاشهاست. زیرا بنابرآمارموجود از کل داده های موجود در فضای سایبری فقط 5 درصدش به مباحث دینی وعقیدتی مربوط میشودوبیشترین داده ها مربوط به تجارت و بیزنس وسپس مسایل سخیف وبداخلاقی است. همین مسولیت مارا بیشترودشوارتر میکند.ناگفته نماند
از علل کم بودن حضور تولیدات ما در فضای سایبری ارائه آن به زبان فارسی است . به راستی چقدر ما سایتهایی داریم که به زبانهای مختلف ارائه محتوا میکند این درحالی است که درفضای سایبری میتوان سایتهای را دید که با انواع زبانهای دنیا به طور همزمان مطلب ترجمه کرده ودراختیار مخاطب میگذرد.
به اعتقاد شما چگونه میتوان حضورموثری دراین زمینه داشت؟
نخست این که دولت به جای آنکه دراین زمینه ها کار اجرایی کند، کارهای ستادی را برعهده بگیرد وزمینه ساز فعالیت صاحبنظران وکارشناسان شود .دراین زمینه میتوان شبکه سازی کند .چراکه ما مراکز متعددی داریم که دراین عرصه فعالیت میکنند اما ازتلاشها وثمرات دیگر همکاران خود آگاهی ندارند. درواقع گاه ،هرکس احساس نیاز کرده دراین عرصه فعالیت میکند واینگونه افراد ومجموعه ها بدون آگاهی از تلاشها وبرنامه های دیگران ، روی همین مسایل کارمیکنند لذا شاهد فعالیتهای هم عرض هستیم . درحالیکه دولت میتواند به جای فعالیتهای اجرایی واداری که هزینه براست در زمیه فعالیتهای ستادی کارکند. اگر مااین فعالیتها را بشناسیم وبه هم بشناسانیم حرکت ارزشمندی انجام دادیم. چراکه افراد توانمند نیز درجامعه ما کم نیستند.
به طورکلی روند مطلوب تبلیغ دین باید چه شرایط وخصیصه ای داشته باشد؟
درمقوله تبلیغ باید چند نکته را به خاطر داشت نخست امام رضا(ع) می فرمایند :"اگرمردم کلام مارا زیبا میشنیدند پیروی میکردند." ما آموزه های ارزشمند بسیاری داریم که برای تبلیغ مناسب است اما درهر شرایط وفضا نمیتوان هرمحتوا ومجموعه ای را دراختیارهمه گذاشت. اگرامروز ما معتقدیم در تبلیغ دین موثر نبودیم علت این است که براساس نیاز مخاطبان خارج کشور تولید محتوا نکردیم. .همچنین از حیث قالب نیز باید به فضای سایبری دقت کنیم. متاسفانه برخی سایتها نه تنها روزانه که ماهها نیز تولید محتوا ندارند.این نمیتواند جواب بدهد .کاستی دیگر قابل تامل است اینکه ، فضای سایبری ما گاه متن محور است. بلکه باید با بهره مندی از فضاهای مشارکتی تعامل با مخاطب را گسترش دهیم. تفاوت شاخصی که فضای تبلیغ رسانه ای سنتی با تبلیغ سایبری دارداین است که فضای سایبری تعاملی است.

آیا میتوان با وجود تبلیغ سایبری به نفی وبی اثر بودن تبلیغ سنتی حکم داد؟
تبلیغ سایبری مکمل وکمک رسان تبلیغ سنتی است به این ترتیب میتوان افراد را درفضای مجازی با دین ومعرفت آشنا کرد وبه فضاهای واقعی کشاند. اگر ما نگاهی به آمارها بیندازیم وبررسی کنیم ، درمی یابم تعداد کاربران جوان دنیای مجازی بیش از جوانان حاضر در مساجد هستند درحالیکه میتوان همین کاربران را به فضای واقعی مساجد کشاند. اینگونه با تبلیغ چهره به چهره اثربخشی تبلیغ نیز افزون میشود.